10 فروردین 1403

نگاهی به مشکلات عکاسان در کنسرت ها / جایگاه روایتگران تصویری کجاست ؟

گیلان یکی از استان هایی ست که علاقمندان زیادی به دیدنِ کنسرت دارد. گاهی مشاهده می شود که افراد کیلومترهای طولانی را طی می کنند تا در یک کنسرت حاضر شوند.
بیشتر مسئولان استان نیز توجه ویژه ای به این مقوله دارند و در ایجاد این نوع شور و شعف در بین جوانان نقش ایفاء می کنند. آنها حتی در شرایطی که کشور درگیر بحران های گوناگون داخلی و خارجی بوده سعی کرده اند تمام توان شان را به کار گیرند تا در تزریق شادمانی به جامعه تاثیرگذار باشند.
اما با گذشت این همه سال و برگزاری دهها کنسرت در هر سال ، هنوز مشکلاتی وجود دارد که فکری به حالش نشده است .
یکی از مشکلات ” عکاسی ” و موارد مربوط به آن است .

عکاسانی که بار گزارش نویسان را بدوش می کشند

از گذشته های دور که اخبار به صورت علمی و رسمی مخابره شده عکاسی به یکی از ارکان اصلی خبر تبدیل شده است و امروزه عکاسان وارد مرحله جدیدی شده اند که گاهی مستقلا کار مخابره اخبار را با تکیه بر تصاویر انجام می دهند. گاهی انتشار یک تصویر حتی بدون آن که شرحی برآن نوشته شود ، چندین موضوع را به ذهن متبادر می سازد و اخبار یا پرسش های متعددی را پیش چشم بیننده می گذارد .
این موضوع در رسانه های ما هم مورد توجه قرار گرفته و به یکی از اصول کار تبدیل شده است بطوری که آنها به انعکاس کنسرت ها از طریق ” گژارش تصویری ” رو آورده اند .
البته شاید یک گزارش تصویری خوب روح کسانی که امکان حضور نداشته اند را بنوازد اما تکرار همیشگی آن می تواند یکی از ضعف های برجسته اکثر رسانه های ما باشد

دریغ از یک گزارش خوب

متاسفانه رسانه های ما گزارش نویس هنری خوب ندارند و یا اگر دارند دیده نمی شوند. به خصوص در زمینه تهیه گزارش از ” کنسرت ها ” کسی وجود ندارد. شاید این را بی انصافی بپندارید اما با نگاهی به قدمت حداقل دودهه ای برگزاری کنسرت هیچ نشانی از آنها دیده نمی شود . یعنی نمی توان روزنامه ها ، هفته نامه ها ، مجلات یا سایت ها را شخم زد و یک گزارش از درون آن بیرون کشید.
شاید گفته شود که هزینه اش به فایده نمی ارزد. یعنی اینکه یک رونامه نگار باید برای دیدن یک کنسرت بطور میانگین ۸۰ هزار تومن بپردازد و بعد گزارشش را نمی تواند به بهای نیمش بفروشد.
اما تجربه ثابت کرده خبرنگاران حتی اگر بطور رایگان در کنسرت ها حضور می یابند ( که عموما چنین است ) نیز از نوشتن عاجزند!

حضور عکاسان خبری در سالن ضرورت یا دردسر ؟

اکثر کسانی که به کنسرت ها ( حداقل در گیلان ) رفته اند دیده اند که افرادی دوربین به دست از این سو به آن طرف می روند تا صحنه هایی را ثبت کنند . گاهی تعدادشان خیلی زیاد است . گاهی جلوی دید بیندگان را می گیرند. این مشکل دلایل متعددی دارد.
شخصی که با خانواده اش برای دیدن کنسرتی رفته است می گوید : ” متاسفانه سالن هایی که هم مردم و عکاس و خبرنگار و افراد کنترل کننده و برگزار کننده و نورپرداز و …بتوانند بدون دردسر در کنسرت حضور داشته باشند و هر کس کارش را بکند که مزاحمتی برای دیگران بوجود نیاید نداریم. یا کم داریم . بنابراین همواره مشکلاتی در کنسرت ها دیده می شود . همیشه رفت و آمدهایی هست که باعث اذیت می شود که یکی شان عبور و مرور عکاسان است. من خودم بارها با این مساله روبرو بوده ام و به حضور افراد که به هر دلیلی هنگام برگزاری کنسرت مانع دیدن می شدند اعتراض کرده ام . خب این حق هر خانواده ای ست که وقتی چند صد هزار تومان بابت ۱/۵ ساعت می پردازد، از یک کنسرت لذت ببرند.
وقتی چنین مواردی دیده شود آدم عصبانی می شود و حتی امکان برخورد های فیزیکی هم وجود دارد.

بنده خودم کار رسانه ای می کنم و می دانم که تهیه گزارش و عکاسی در هنگام برگزاری کنسرت ؛ آدابی دارد که باید رعایت شود. ”

امید رفیعی که به خاطر نورپردازی، تاکنون در بیش از ۴۰ – ۵۰ کنسرت حضور داشته چنین میگوید: ” حضور دو – سه نفره عکاسان و خبرنگاران برای ثبت وقایع و انتشارشان لازم است اما گاهی تعدادشان در سالن ها به بیش از ۲۰ نفر ( و شاید هم بیشتر ) می رسد!
از آنجایی که فضا شلوغ است چند دسته باید در برگزاری کنسرت ایفای نقش کنند. تهیه کننده و عوامل اش ، موسسه برگزار کننده و تیم اش ، ارشاد و نیروی انتظامی و نیروهایی از خود سالن که وظیفه ارائه برخی خدمات و کنترل اوضاع وظیفه شان است . حال حضور عکاسان را به این جمع اضافه کنید . طبیعی ست که مشکلات خیلی بیشتر می شود.”

رفیعی به نکته عجیب و جالبی اشاره می کند : ” متاسفانه هیچ ساز و کاری برای دعوت یا حضور عکاسان وجود ندارد. هرکس که موقعیتی در یک کنسرت دارد؛ کس یا کسانی را دعوت می کند . اصلا کسی نمی داند که متولی امر کیست ؟ ارشاد، تهیه کننده، شرکت برگزارکننده یا مدیران سالن؟
بنابراین وقتی کلاف سردر گم می شود همه یک دوربین دارند و از این سو به آن سو می روند و همه هم می گویند عکاس خبری اند!
بعد که کنسرت تمام می شود، تنها یکی – دو رسانه ” گزارش تصویری ” می دهند!
وقتی مکانیزمی برای حضور عکاسان در سالن ها وجود ندارد اتفاقات عجیبی هم مشاهده می شود. مثلا شخصی یکبار می آید و وقتی اوضاع را می بیند ، دفعه بعد با دوربین می آید و خود را عکاس خبری جا می زند و برای آلبوم شخصی شان عکاسی می کنند!
از آنجاییکه عکاس ها هیچ مشخصه یا پلاک و اتیکت یا کاور مشخصی ندارند، نمی شود راست را از دروغ تشخیص داد. حال اگر تعدادعکاس ها زیاد شود، برگزار کنندگان ناچارند همه را اخراج کنند.”
او در ادامه می گوید : ” رفع این مشکل بسیار ساده است . ابتدا باید مرجعی برایش مشخص شده و بعد یک سایت اختصاصی برای کنسرت ها در گیلان راه اندازی شود تا همگان از طریق آن اقدام کنند و یا از ریز موارد مطلع شوند. در آن سایت حتی می شود خبرنگاران و عکاسان هر کنسرت را ثبت نام یا معرفی کرد.”

مکانیزم فعلی حضور عکاسان در کنسرت ها

در حال حاضر مکانیزم مشخصی وجود ندارد . هرشخصی به هر طریق که بخواهد می آید . اما سیاوش ضرابی که یکی از تهیه کنندگان است و در یکی از کنسرت ها از وضعیت شلوغی عکاسان عصبانی شده بود می گوید: ” رابطه گروه خواننده و تهیه کننده و برگزار کننده با عکاسان و خبرنگاران رابطه ای دوطرفه است . یعنی ما برای برگزاری یک کنسرت ( چه قبل و چه بعد از آن ) به آنها نیازمندیم. آنها هم حق دارند که در فضای کنسرت فعالیت شان را داشته باشند. اما این بدان معنا نیست که در یک سالن این همه عکاس با هم باشند. اینکه عکاسان چگونه بیایند در وظایف ما ( تهیه کنندگان ) نیست . این را اداره ارشاد و مدیران سالن باید تصمیم بگیرند. اما می شود خبرنگاران و عکاسان را ثبت نام کرد و به صورت دوره ای ( در هر کنسرت از دو – سه نفر) دعوت کرد تا هم نظم بهتری در سالن ها وجود داشته باشد و همه به تناوب حضور پیدا کنند. ”

نظرات متفاوت ارشاد

در زمینه حضور خبرنگاران و عکاساسان در سالن های کنسرت، امیر مصباح رییس قبلی ارشاد شفت که برخی از کنسرت ها در سالن های محدوده مسولیتش برگزار می شود معتقد بود که اجازه اش با ارشاد است و همه هماهنگی ها باید با آنجا انجام شود.
مهنا بابایی رییس فعلی ارشاد شفت اما می گوید که همه امور مربوط به عکاسان و خبرنگاران به موسسه برگزار کننده مربوط می شود و ارشاد هیچگونه دخالتی نمی کند.

عکاسان چه می گویند؟

آدینه صالح نژاد تاکنون از ۱۰ کنسرت گزارش تصویری فرستاده است. او عکاس خبری ست و معتقد است که تعریف درستی از ” عکاسان خبری ” در ایران وجود ندارد درحالی که در کشورهای دیگر این موضوع ب شدت مورد توجه قرار می گیرد.
او معمولا از طرف مدیر رسانه اش به مدیران اجرایی کنسرت ها معرفی شده است. اما امکانات خاصی پیش روی اش ندیده است.
صالح نژاد می گوید با توجه به آن که به صورت رسمی به مدیران معرفی شده ام اما گاهی موجب اخلال در کار عکاسی ام هم شده اند.

او گاهی با اعتراص بینندگان مواجه شده و البته این را حق آنها می داند: ” بعضی اوقات چون مجبوریم جای مان را تغییر دهیم ناچاریم از جلوی افراد عبور کنیم. خب ما باید تصاویر زیادی ثبت کنیم تا از بهترین های شان استفاده کنیم و این مهم از یک زاویه یا از یک فاصله ثابت امکان پذیر نیست.
برای کسانی که انتظار دارند ما گزارش قبل و بعد کنسرت ها را به بهترین نحو بدهیم باید کار عکاس و شرایط و مکان ها وجابجاییش را درک کنند.
باید مکانهایی در سالن را برای عکاس تعریف و تعیین کنند.

پیشنهاد می کنم همه چه عوامل تصمیم گیرنده و اجرایی ، چه مردم؛ درباره کار عکاس و نوع عملکرد عکاس ها اطلاعاتی کسب کنند.”

رضا احمدپور یکی دیگر از عکاسان خبری ست که پوشش بیش از ۲۰ کنسرت را برعهده داشته است. در یکی از کنسرت ها از او و دیگر عکاسان خواسته شد که دوربینشان را تحویل دهد تا عوامل گروه تصاویری که مورد تاییدشان نیست را حذف کنند. اما او مقاومت کرد و از سالن بیرون اش کردند.
گویا تصور عوامل نزدیک به خواننده این بود که عکاسان ممکن است تصاویری که مشکلاتی دارد را منتشر کنند اما احمدپور گفته بود : ” کدام خبرگزاری حاضر است کار خودش را خراب کند .”

این عکاس عموما با هماهنگی شفاهی بین مدیر رسانه ای که درآن کار می کند با تهیه کننده یا برگزار کننده در کنسرت ها حضور یافته است.

احمدپور مشکلات کارشان در کنسرت ها را عدم نزدیکی به سن، بی احترامی توسط تیم حفاظتی و مردم، عدم وجود راه برای رفت و آمد در داخل سالن حین عکاسی، کم بودن نور برخی سالن ها و استاندارد نبودن بعضی سالن ها می داند.

ارایه روش

سجاد علیپور فعال رسانه ای و فرهنگی به خاطر درگیر بودن دایمی با این مسئله راهکارهای خوبی داشته است .

مدیر مسئول ” خبر راست ” که مدیریت اجرایی کنسرت های سالن گلستان را برعهده دارد ( به مدت چند ماه ) تمهیدی اندیشید که پنج روزنامه نگار و عکاس در هر کنسرت حضور داشته باشند. حتی صندلی هایی را نیز به آنها اختصاص داد که در لابلای کار بتوانند در آنجا استراحت کرده یا کنسرت ببینند.
او سهمیه ای به رسانه ها داد و از آنها خواست که به صورت دوره ای در سالن حضور یابند.
علیپور می گوید :” در حد توانم امکانی را برای همکارانم فراهم کردم که هم مشکلات شان کاهش یابد، هم تعامل دوطرفه داشته باشیم اما هیچکس حتی یک سطر گزارش از کنسرتهایی که دیده بود ننوشت. تنها چند عکاس تصاویر ثبت شده شان را منتشر کردند! ”

سجاد علیپور اما طرح جدیدی برای کار عکاسی در کنسرت ها را آماده کرده که مشکلات دوطرف را به حداقل برساند

او می گوید: ” با هماهنگی ای که بین موسسه ها و سالن ما وجود دارد می توان با استفاده از این طرح هم مشکلات و تنش ها را به حداقل رساند و هم کیفیت کار را بالا برد.”

در طرح پیشنهادی علیپور موارد زیر آمده است:

۱- الویت حضور و انجام پوشش خبری برای کسانی در نظر گرفته می شود که یک هفته قبل از اجرا تبلیغات پوستر کنسرت مورد نظر را در پایگاه یا نشریه شان منعکس نمایند

۲- معرفی نامه ای از نشریه یا پایگاه خبری به همراه تصویر تبلیغ آن کنسرت در رسانه شان را یک هفته قبل از برگزاری برای مان ارسال کنند

۳- هر رسانه تنها دو نفر می تواند معرفی نماید ( یک نفر عکاس و یک نفر خبرنگار ) که در معرفی نامه باید نام افراد حتما ذکر شود .

۴- برای ایجاد محیطی آرام برای بیندگان کنسرت ظرفیت محدود است و الویت با کسانی ست که درخواست شان را زودتر ارسال نمایند.

۵- پس از اجراء، لینک پوشش خبری – تصویری پایگاهها یا تصویر نسخه های کاغذی که از عوامل اجرایی و موسسه برگزار کننده طبق لیست اعلام شده در کنسرت ذکر شده باشد را برای مان ارسال نمایند .

اگرچه طرح پیشنهادی علیپور می تواند تا حدودی مشکلات را تنها در سالن تحت امر وی برطرف کند اما برای رسیدن به یک تصمیم و روش درست ، همه عوامل رسانه و موسسات هنری و دایره صدور مجوز ارشاد برای یکبار گرد هم آیند و راهی را مشخص نمایند. چرا که هنوز هم خیلی ها نمی دانتد که چه باید بکنند. اگر ارشاد مستقیما متولی امر است یا اینکه اختیار دست موسسه یا تهیه کننده و مجریان است باید از طریق رسانه ها مشخص شود و روشی اتخاذ شود تا تعامل دوسویه باشد. نه آنکه گروه های برگزار کننده تا قبل از کنسرت از رسانه ها کار بکشد و بعد آنها را به سالن ها راه ندهند و بالعکس خبرنگاران و عکاسانی که تا یک بلیت رایگان می بینند هجوم ببرند و امور را مختل نمایند .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *